Bełchatów
Bełchatów to ośrodek mieszkaniowy i usługowy powstałego w latach 70. XX wieku i szybko rozwijającego się Bełchatowskiego Zagłębia Węgla Brunatnego. 61,4 tys. mieszkańców (2008).
Przez miasto przebiega droga krajowa nr 8 z Warszawy do Wrocławia oraz dwie drogi wojewódzkie: nr 485 Pabianice – Bełchatów oraz nr 484 z Łasku do Kamieńska.
Pierwsza, potwierdzona wzmianka historyczna o Bełchatowie pochodzi z 1391 r. Założycielem osady i jej pierwszym właścicielem był Bełchat. Od 1405 roku jego potomkowie używali nazwiska Bełchacki i stąd prawdopodobnie pochodzi nazwa Bełchatowa.
W początkach XVI stulecia Bełchatów przeszedł w ręce Kowalewskich. Z kolei w 1670 właścicielami wsi stali się Rychłowscy. Za czasów Rychłowskich sprowadzano tu kupców i rzemieślników. Wystarano się także o przyznanie prawa organizacji targów i jarmarków, do czego doszlo w 1737 r. w wyniku starań Franciszka Rychłowskiego.
Prawa miejskie Bełchatów otrzymał formalnie w 1743 r., na mocy dokumentu wydanego przez króla Augusta III Sasa. Rychłowscy wznieśli w Bełchatowie istniejący do dziś barokowy dwór a także byli fundatorami zespołu kościelno - klasztornego oo. Franciszkanów (obecnie kościoła parafialnego i plebanii).
W początkach XIX stulecia w miasteczku doszło do rozwoju drobnego przemysłu tkackiego, później sukienniczego. W 1801 roku powstała tu pierwsza manufaktura włókiennicza - jej właścicielem był Józef Kaczkowski. W latach 30. XX wieku było tu już 11 niewielkich fabryk tkackich. Rozwój włókiennictwa wpłynął na powiększenie liczby ludności - w 1820 r. miasteczko liczyło 352 mieszkańców a 40 lat później - 1499. Wówczas zamieszkiwało tu 325 Polaków, 1139 Żydów i 35 Niemców.
W pierwszej połowie XIX wieku w mieście powstała szkoła katolicka, do której początkowo uczęszczali uczniowie wszystkich wyznań. Później powstały oddzielne szkoły dla ewangelików i Żydów. Przez Bełchatów poprowadzono drogę bitą z Piotrkowa do Wielunia.
W 1870 r. Bełchatów utracił prawa miejskie. Wówczas też przeszedł w ręce Reinholda Spillera, który po kilku latach sprzedał majątek Henrykowi Hellvigowi, bawarczykowi osiadłemu w Tuszynie. Ród Hellvigów (później Hellwigów) przyczynił się - mimo utraty praw miejskich - do dalszego rozwoju gospodarczego Bełchatowa. W początkach XX wieku podłączono dawne miasto do sieci telefonicznej; powstały: bank, sąd, biblioteka publiczna i pierwsza w mieście elektrownia.
W czasach Drugiej Rzeczypospolitej, w 1925 r. Bełchatów odzyskał prawa miejskie. Ludność miasta, według danych spisu powszechnego z 1931 r. liczyła 8.932 mieszkańców, z czego 46,6% stanowili Polacy, 44,5 % - Żydzi, 9% - Niemcy a resztę - 0,1% - inne narodowości.
Armia niemiecka wkroczyła do Bełchatowa 6 dni po wybuchu wojny. W czasie działań wojennych najwięcej ucierpiało centrum miasta. Zniszczenia wojenne w zabudowie Bełchatowa wyniosły 40% a w infrastrukturze przemysłowej - 50 %. Bełchatów przyłaczono do tzw. "Kraju Warty" w granicach III Rzeszy. W latach 1941 - 42 istniało tu getto żydowskie, w którym zamknięto 5.5 tysiąca Żydów. Wojna zdziesiątkowała ludność miasta. Po jej zakończeniu Bełchatów liczył niespełna 3,5 tysiąca mieszkańców.
W połowie lat 70. ludność miasta sięgnęła 11.000 mieszkańców. W 1975 r. Bełchatów stracił funkcję miasta powiatowego i został włączony do nowopowstałego województwa piotrkowskiego. Paradoksalnie właśnie wtedy nastąpił gwałtowny rozwój tego nieco sennego miasteczka, co związane było z odkryciem w najbliższym sąsiedztwie bogatych złóż węgla brunatnego.
Budowa kopalni węgla bruntanego i największej w Europie elektrowni konwencjonalnej spowodowała niespotykany w skali kraju rozwój miasta - w ciągu dwudziestu lat liczba mieszkańców wzrosła niemal 8-krotnie. W 1996 r. zaakceptowano projekt budowy elektrowni "Bełchatów II" i rozpoczęto prace w obrębie drugiej odkrywki "Szczerców", leżącej w odległości kilkunastu kilometrów od Bełchatowa.
Będąc w Bełchatowie warto zobaczyć zespół dawnego klasztoru oo. Franciszkanów na który składają się:
Ponadto warto zobaczyć:
Na terenie I Liceum Ogólnokształcącego im. Wł. Broniewskiego, w głębi za boiskiem sportowym znajduje się tablica pamiątkowa ku czci rozstrzelanych w dniu 7 marca 1942 r. żołnierzy Armii Krajowej. Na płycie znajduje się napis: "W tym miejscu w 7 marca 1937 roku zostali zamordowani przez hitlerowców żołnierze Armii Krajowej: Jan Szelągowski, Zygmunt Królik, Jan Kazimierz Tyszke, Tadeusz Kowalczyk. Cześć ich pamięci".
Przy ulicy Kątnej znajduje się stary cmentarz ewangelicki. Cmentarz ten to duży, dziś nie ogrodzony, powszechnie dostępny i zaniedbany teren porośniety drzewami. Od strony północnej zachowały się fragmenty kamiennych ław a w części południowej pozostałości nagrobków. Na tym cmentarzu leżą również właściciele barokowego dworku Hellwigowie. Od strony ulicy Kątnej znajdują się zbiorowe mogiły (zachowane podmurówki). Tu pochowani zostali żołnierze niemiecy z I i II wojny światowej, którzy zginęli w okolicach Bełchatowa w 1939 r.
Baza noclegowa na terenie Bełchatowa
Bełchatów może się poszczycić dobrze rozwiniętą bazą hotelową. W mieście oraz wokół Bełchatowa znajdują się hotele i ośrodki wypoczynkowe, które oferują w sumie około 800 miejsc noclegowych, w tym około 350 o wysokim standardzie.
Baza noclegowa i gastronomia, obiekty rekreacyjne (korty tenisowe, baseny, hala sportowa, stadnina koni) i tereny leśne oraz gościnność i serdeczność mieszkańców zapewniają miły pobyt w mieście i regionie.
Leśne trasy rowerowe na terenie Bełchatowa
Na terenie miasta usytuowanych jest w chwili obecnej około 10 km dróg rowerowych oraz ciągów pieszo - rowerowych, które połączone są z leśnymi ścieżkami rowerowymi. Ścieżki leśne mają postać dwóch pętli o długości 4 km i 12 km. W 2006 r. mają zostać oddane do użytku kolejne odcinki dróg do dyspozycji rowerzystów. Na ścieżkach znajdują się dokładne oznaczenia tras przejazdu, a także miejsca biwakowe wyposażone w ławki i stojaki rowerowe, przygotowane z myślą o rowerzystach.
Wycieczkę najlepiej rozpocząć od ulicy Lipowej. Dalej należy skręcić w ulicę Pod Ługami i pojechać wzdłuż brzegu lasu lub dojechać do siedziby Nadleśnictwa Bełchatów i tam skręcić w prawo. Można też spróbować dojazdu drogą gruntową za cmentarzem.
W leśnej ciszy czeka wiele atrakcji. Do najważniejszych z nich należą: "Biały Ług" – torfowisko wraz ze zbiornikiem wodnym i bogatą roślinnością oraz "Duży Ług" z okazami borówki bagiennej. W pobliżu tras znajduje się obiekt strzelnicy sportowej, często wykorzystywanej do zawodów strzeleckich przez policję, straż miejską oraz kluby sportowe.


ul. Tadeusza Kościuszki 15
97-400 Bełchatów
tel. (44) 733 51 35
fax. (44) 733 51 40
cit@um.belchatow.pl

Zmodyfikowane przez: Marek Lawin
Podział administracyjny
Położenie
Zbiorniki wodne
Ochrona przyrody [1]
Warto zobaczyć
![]() |
Elektrownia KWB Bełchatów |
![]() |
Cmentarz ewangelicki w Bełchatowie |
![]() |
Cmentarz ewangelicki w Kałdunach |
![]() |
Cmentarz ewangelicki w Pawłowej |
![]() |
Cmentarz ewangelicki w Rogowcu |
![]() |
Cmentarz ewangelicki w Tkaczewskiej Górze |
![]() |
Cmentarz rzymskokatolicki w Bełchatowie |
![]() |
Cmentarz wojenny z II wojny światowej w Klukach |
![]() |
Kirkuty (cmentarze żydowskie) w Bełchatowie |
![]() |
Dwór Rychłowskich / Olszewskich w Bełchatowie |
![]() |
Zespół d. klasztoru Franciszkanów w Bełchatowie |
![]() |
Dawna synagoga w Bełchatowie |
![]() |
Kościół Wszystkich Świętych w Bełchatowie – Grocholicach |
Gdzie spać? [2] - Baza noclegowa kategoryzowana
Gdzie zjeść? [23]
Restauracje
![]() |
Bełchatów - Centrum Gastronomiczne Kubuś |
![]() |
Bełchatów - Pizzeria & Restauracja RICCO |
![]() |
Bełchatów - Restauracja Gościniec |
![]() |
Bełchatów - Restauracja Jan |
![]() |
Bełchatów - Restauracja Jupiter |
![]() |
Bełchatów - Restauracja Kleopatra |
![]() |
Bełchatów - Restauracja Marcepan |
![]() |
Bełchatów - Restauracja Santin |
![]() |
Bełchatów - Restauracja Sport Hotel |
![]() |
Bełchatów - Restauracja Stara Szkoła |
![]() |
Bełchatów - Restauracja U Molendy |