Położenie
Powiat zduńskowolski leży w środkowo-zachodniej części województwa łódzkiego, głównie na Wysoczyźnie Łaskiej i w Kotlinie Sieradzkiej. Graniczy z trzema innymi powiatami województwa łódzkiego: łaskim - na wschodzie, sieradzkim na zachodzie oraz z poddębickim na północy.
Powierzchnia i ludność
Pod względem obszaru powiat zduńskowolski jest najmniejszym powiatem województwa łódzkiego Jego powierzchnia wynosi 369 km2 a ludność - 68.0 tys mieszkańców.
Podział administracyjny
Centrum powiatu stanowi miasto Zduńska Wola (powierzchnia - 25 km2, ludność - 46.0 tys. mieszkańców) oraz gmina Zduńska Wola. Północną cześć powiatu zajmuje gmina Szadek a południową - gmina Zapolice
Stolica powiatu
Stolicą powiatu jest Zduńska Wola - trzon tego miasta, lokowanego po raz pierwszy w 1773 r. pod nazwą Czekaj (nieudana lokacja), a następnie w 1825 r. już pod dzisiejszą nazwą, stanowiły wsie Zduny (znana od 1394 r.) oraz Zduńska Wola (wzmiankowana w 1403 r.).
Wzrost znaczenia miasteczka nastąpił jednak dopiero w latach 20. XIX stulecia dzięki masowemu napływowi tkaczy w ramach zorganizowanej działalności osadniczej prowadzonej przez ówczesnego właściciela Zduńskiej Woli - Stefana Złotnickiego.
W 1903 r. Zduńska Wola uzyskała połączenie kolejowe z Łodzią a w 1933 r. - poprzez węzeł w pobliskich Karsznicach - z Gdynią i Śląskiem.
Ochrona przyrody
Południowo - zachodnią część powiatu zduńskowolskiego zajmuje Park Krajobrazowy Międzyrzecza Warty i Widawki, utworzony w 1989 roku. Powierzchnia całego parku wynosi 26.636 ha a siedziba jego dyrekcji znajduje się w Sieradzu.
Przedmiotem ochrony w Parku Krajobrazowym Międzyrzecza Warty i Widawki są doliny Warty, Widawki i ich dopływów, w tym Grabi i Niecieczy, wraz z otoczeniem, a także towarzysząca tym obszarom naturalna szata roślinna.
W granicach powiatu zduńskowolskiego utworzono jak dotąd cztery rezerwaty przyrody: 3 rezerwaty leśne: "Jabłecznik", "Jamno" i "Wojsławice" oraz 1 rezerwat torfowiskowy - "Korzeń", położony na terenie Parku Krajobrazowego Międzyrzecza Warty i Widawki
Główne atrakcje turystyczne
Do największych, pozaprzyrodniczych atrakcji turystycznych powiatu zduńskowolskiego należą:
murowane budowle sakralne, w tym w szczególności: romański kościół p.w. św. Urszuli w Strońsku (XIII w.) oraz gotycki kościół p.w. św. Jakuba w Szadku (XIV w.),
drewniane budowle sakralne, w tym zwłaszcza XVIII - wieczny kościół św. Katarzyny w Korczewie;
zabytkowe zespoły pałacowo-parkowe w Prusinowicach i Wojsławicach,
zabytkowe zespoły dworsko-parkowe i ich relikty w Kalinowej, Lichawie, Pstrokoniach, Przatowie Górnym, Rzepiszewie, Woli Krokockiej i w samej Zduńskiej Woli,
cmentarze: żydowski w Zduńskiej Woli i wojenny w Strońsku,
bunkry i umocnienia na prawym brzegu Warty w Beleniu i Strońsku.
Szlaki turystyczne
Przez najciekawsze miejsca powiatu zduńskowolskiego prowadzą następujace znakowane szlaki turystyczne:
Szlak Wokół Zduńskiej (pieszy, znaki zielone);
Szlak Uroczysk i Rezerwatów (pieszy, znaki czerwone) oraz
Szlak Walk nad Wartą 1939 r. (pieszy, znaki niebieskie)
Transport i komunikacja
W granicach powiatu zduńskowolskiego krzyżują się dwa bardzo ważne szlaki kolejowe o znaczeniu ogólnopolskim. Ze wschodu na zachód biegnie linia kolejowa łącząca Warszawę i Łódź z Poznaniem i Wrocławiem, z południa na północ natomiast magistrala kolejowa Śląsk - Porty.
Najważniejsze z punktu widzenia turystyki stacje kolejowe znajdują się w Zduńskiej Woli (liczne połączenia regionalne i dalekobieżne) oraz w Zduńskiej Woli - Karsznicach (możliwość kontynuowania podróży pociągiem na północ i południe województwa).
Przez powiat zduńskowolski biegnie również droga krajowa nr 14 łączaca Warszawę i Łódź przez Sieradz z Wrocławiem.
Ostatnia aktualizacja: 2016-04-19 13:49:19
Zmodyfikowane przez: Marek Lawin