Dwór w Bąkowej Górze
Obronny dwór, często nazywany też zameczkiem, powstał w XV wieku z inicjatywy rodu Bąków herbu Zadora –najbardziej zaufanych dworzan króla Władysława Jagiełły. Wielokrotnie zmieniał właścicieli, odnowiony i przebudowany w XVI w. przez ród Małachowskich, w XVIII w. ostatecznie opuszczony i zniszczony – do dziś stanowi urokliwe ruinyusytuowane na zboczu wzniesienia górującego nad doliną Pilicy.
Zamek w Przedborzu
Gotycki zamek wzniesiony w XIV w. przez króla Kazimierza Wielkiego to początkowo królewska rezydencja myśliwska, następnie siedziba starostów, zniszczony przez wojska szwedzkie około 1655 r. Dziś to tylko relikty wkomponowane we współczesną zabudowę miasta. Osoby, które nie wiedzą o istnieniu zamku, mogą nawet nie zauważyć ich istnienia.
Ratusz w Piotrkowie Trybunalskim
Nie wiadomo dokładnie, kiedy powstał, jednak nie później niż w połowie XVI w. Obok niego znajdowała się waga miejska oraz pręgierz. Do 1792 r. pełnił funkcje siedziby Trybunału Koronnego – najwyższego sądu Rzeczypospolitej. Rozmiary i obszar rozebranego w 1868 r.ratusza pokazuje obecnie zarys jego fundamentów na płycie Rynku oraz pamiątkowa tablica poświęcona 400-leciu powstania Trybunału Koronnego.
Skansen lokomotyw w Zduńskiej Woli Karsznicach
Skansen Lokomotyw i Urządzeń Technicznych oficjalnie otwarty w 1993 r. zaskakuje ilością eksponatów: parowozów, lokomotyw spalinowych, wagonów. Dokumenty, zdjęcia, modele pociągów zgromadzone w Izbie Historii mieszczącej się w dawnej olejarni przypominają o historii zbudowanej tu w latach międzywojennych stacji kolejowej i parowozowni na szlaku dawnej magistrali węglowej prowadzącej za Śląska do portu morskiego w Gdyni
Gotycki ratusz w Wieluniu
Wieluń, w 1283 r. wymieniany już jako miasto, od czasów średniowiecza posiadał swój ratusz na starym rynku. Ten świadek wielu wysokiej rangi wydarzeń, sądów ziemskich i grodzkich został rozebrany na początku XIX w. Stary gotycki ratusz miejski ustąpił miejsca nowemu, dobudowanemu do Bramy Krakowskiej – jedynej zachowanej do dziś bramy miejskiej, pełniącej obecnie funkcję wieży ratuszowej.
Dwór w Majkowicach
Malownicze ruiny w Majkowicach wiążą się z historią właściciela okolicznych dóbr -rycerza Floriana Szarego, bohatera bitwy pod Płowcami w 1331 r. Tymczasem współcześnie zachowane ruiny to pozostałość trzeciego już dworu w tej miejscowości, zbudowanego w pierwszej połowie XVI wieku jako siedziba szlachty z rodu Majkowskich,o renesansowej oprawie, ale posiadającego cechy zamku obronnego. Dwór ten, rozbudowywany kilkakrotnie, zniszczony został przez wojska szwedzkie w roku 1702.
Zamek w Rawie Mazowieckiej
Zamek zbudowany w II poł. XIV wieku w bagnistych widłach rzek Rawki i Rylkijako najbardziej wysunięta na południowy zachód warownia Mazowsza, usytuowanyna ważnym szlaku handlowym z Pomorza na Ruś – dziś to jedynie ruina. Na rawskim zamku przechowywany był podatek kwarciany (ustanowiony w 1563 r.), przeznaczony na wojsko koronne, a mroczną legendą tego zamku zainspirował się sam Wiliam Shakespeare pisząc swój dramat pt. „Zimowa opowieść”.
Łowicz dawny ratusz
Decyzję o budowie pierwszego ratusza miejskiego w Łowiczu podjętodzięki przywilejowi arcybiskupa Wincentego Kota wydanemu w 1443 r. Zbudowany z drewna, stanął w centrum trójkątnego rynku zwanego obecnie Nowym. Dopiero prawie 100 lat później (1539) powstał tu ratusz murowany z pięciokondygnacyjną wieżą, którego zarysy fundamentów zachowane są na płycie rynku.
Kolegiata Wieluń
Położone w centrum Wielunia ruiny świątyni pod wezwaniem św. Michała Archanioła, pochodzącej z końca XIII wieku, przypominają o tragicznym nalocie niemieckiej Luftwaffe z dnia 1 września 1939 r. rozpoczynającym II wojnę światową. Kościół ten pełniący rolę kolegiaty w latach 1419-1819, należący do najpiękniejszych w kraju, był miejscem synodów i sejmików szlacheckich.
Zamek Drzewica
Malowniczo położone na skraju miasta nad rzeką Drzewiczką, ruiny zamku zbudowanego w latach 1527–1535 z inicjatywy arcybiskupa gnieźnieńskiego Macieja Drzewickiego, reprezentują styl gotycko-renesansowy, będąc jednocześnie doskonałym przykładem budowli okresu przejściowego.Obiekt spłonął w 1814 roku, jednak do dziś jest jedną znajlepiej zachowanych rezydencji z 1 poł. XVI wieku w Polsce.
Wielka Synagoga w Łodzi
Synagoga powstała w latach 80. XIX wieku na placu u zbiegu ul. Zielonej oraz Spacerowej (dzisiejszej alei Kościuszki) i została sfinansowana głównie z funduszy łódzkich fabrykantów.Przeznaczona dla żydowskiej burżuazji, w polskie święta narodowe odbywały się tu uroczystości patriotyczne. Budynek spłoną łw nocy z 10 na 11 listopada1939 r.podpalony przez niemieckiego okupanta. Wypalone mury rozebrano wiosną 1940 roku.
Pałac Heinzla
Zabytkowy park położonywzdłuż doliny rzeki Sokołówkinosi nazwę Parku A. Mickiewicza, choćnieoficjalnie nazywany jest Parkiem Julianowskim od imienia dawnego właściciela terenu – Juliusza Heinzla.To dla tego łódzkiego przemysłowca około 1890 r. został zbudowany okazały pałac w stylu włoskiego renesansu. Z początkiem II wojny światowej został on zbombardowany przez lotnictwo niemieckie ze względu na stacjonujące tu dowództwo Armii Łódź. Niemcy zdecydowali o rozbiórce rezydencji.
Pałac prezydencki Spała
Na poleceniecara Aleksandra III, zauroczonego polowaniami w puszczy nad Pilicą, w 1885 roku wybudowano w Spalepałacyk według projektu krakowskiego architektaLeona Mikuckiego. W 1922 roku Spałę przeznaczono na letnią rezydencję prezydentów Rzeczypospolitej. Często przebywalitu Stanisław Wojciechowski orazIgnacy Mościcki – wielki amator polowań. W czasie jego prezydentury Spała stała się wręcz “drugim Belwederem”. W 1945 r.- w kilka dni po wkroczeniu do Spały Armii Czerwonej, pałacyk został niemal całkowicie obrabowany i spalony.
Zamek Opoczno
Mury obronne i zamek w Opocznie powstały w XIV w. na skrzyżowaniu dawnych szlaków handlowych z inicjatywy króla Kazimierza Wielkiego. Zamek przeznaczony był dla starosty królewskiego, pełniącego rolę zarządcy okolicznych dóbr oraz tylko okazjonalnie – miejscem, w którym podczas podróży miał zatrzymywać się król. Zarówno mury obronne, jaki zamek nie zachowały się do naszych czasów. Zamek został całkowicie rozebrany, a na jego miejscu znajduje się obecnie XIX-wieczny obiekt.
Zamek Inowłódz
Zamek królewski z XIV w.ufundowany przez Kazimierza Wielkiego znajdujący się w dolinie rzeki Pilicy miał bronić komory celnej na brodzie pilickim leżącym na ważnym szlaku handlowym.Zniszczony przez wojska szwedzkie zamek nie był odbudowywany przez ponad 300 lat. W XIX wieku do zniszczeń przyczyniła się również okoliczna ludność rozbierając mury zamkowe i pozyskując w ten sposób materiał budowlany. Dopiero współczesna rekonstrukcja i częściowa odbudowa zamku umożliwiła oddanie obiektu instytucjom kultury oraz zwiedzającym.
Zamek Besiekiery
Miłośnicy urokliwych ruin, legend o białych damach, rycerzach i diabłach powinni udać się do Besiekier, aby zobaczyć ruiny późnogotyckiego zamku, powstałego prawdopodobnie na przełomie XV i XVI w. Źródła nie podają jasno, kto był inicjatorem jego budowy. Zamek ten należał do największych założeń obronnych na terenie historycznej Ziemi Łęczyckiej, zniszczeniu uległ w czasie potopu szwedzkiego.
Sulejowska (piotrkowska) kolejka wąskotorowa
Piotrkowska Kolej Wąskotorowa (PKW) to niezwykle popularny środek transportu, do dziś wspominany z sentymentem. Przez prawie 90 lat przewoziła towary i pasażerów dojeżdżających do pracy, szkoły oraz turystów na trasie Piotrków Trybunalski – Sulejów. Kolej ta, funkcjonująca w latach 1902–1991 głównie w celu transportu wapna z Sulejowa do Piotrkowa Trybunalskiego, ostatecznie została zlikwidowana w 2008 r.
Zamek Wojsławice
Amatorzy wędkarstwa mają na terenie powiatu zduńskowolskiego niebywałą okazję podziwiania reliktów zamku rycerskiego znajdujących się na wysepce na niewielkim stawie we wsi Wojsławice. Obecnie wyspa pozostaje w rękach prywatnych i pełni funkcję odpłatnych stanowisk wędkarskich.
Zamek został wzniesiony z cegły przez ród Wężyków około połowy XVI wieku. Obecnie po zamku pozostały resztki murów dwóch izb w części południowej oraz relikty baszty.
Synagoga Żychlin
pomiędzy ulicą Zdrojową i Kilińskiego w Żychlinie stoi smutny świadek historii –ruiny synagogi z 1880 r., będące w bardzo złym stanie, wsparte drewnianymi podporami, z zamurowanymi oknami i drzwiami. Synagoga zostaławybudowana według projektu Aleksandra Woydena miejscu starej, XVIII-wiecznej drewnianej budowli. Podczas II wojny światowej hitlerowcy zdewastowali wnętrze synagogi i urządzili w niej magazyn.